مسیرهای ریلی ایران با سایر کشورها

ایران کشوری با موقعیت استراتژیک است که به عنوان چهارراه کریدورهای اصلی حمل و نقل ریلی جهان، از آن یاد می شود. این کشور به مسیرهای ریلی متعددی مجهز شده و از شمال تا جنوب و از شرق به غرب تحت پوشش خطوط راه آهن قرار گرفته است. ایران از طریق همین خطوط ریلی، روسیه را به خلیج فارس و هند را به بندر چابهار متصل کرده است. در ادامه کریدور اصلی شمال به جنوب هم ایران اروپای شمالی را به آسیای جنوب شرقی مرتبط کرده است. مسیرهای ریلی ایران با سایر کشورها زمینه صادرات، واردات و ترانزیت کالا را با میسر می سازد.

حمل و نقل ریلی با کشورهای همسایه

خطوط ریلی ایران از ابتدا تاکنون

ساخت راه آهن در ایران از سال 1291 آغاز شده و تا پیش از انقلاب اسلامی 4565 کیلومتر خطوط ریلی به بهره برداری رسیده بود. این عدد یعنی حدوداً سالانه 80 کیلومتر، که در مقایسه با وسعت ایران عدد قابل توجهی نبود. پس از انقلاب اسلامی و پایان جنگ تحمیلی، ساخت مسیرهای ریلی سرعت بیشتری پیدا کرد و سالانه 216 کیلومتر به خطوط ریلی اضافه شد. تاکنون 5299 کیلومتر مسیر ریلی در ایران ساخته شده و این رقم رو به افزایش است.

گسترش خطوط ریلی تا مرزهای ایران

امروزه مسیرهای ریلی در ایران تا مرزهای این کشور گسترش پیدا کرده و قطارهای عبوری بین المللی برای حمل و جابجایی انواع کالاها و مسافر در مسیرشان از ایستگاه های مرزی ایران می گذرند. مهمترین مرزهای ریلی ایران با سایر کشورهای همجوار عبارتند از:

• ایستگاه سرخس:ایستگاه سرخس به عنوان یکی از ایستگاه راه آهن مرزی ایران به شمار می آید. این ایستگاه با کشور ترکمنستان هم مرز است و نقطه اتصال ایران به شبکه ریلی کشورهای CIS (مستقل مشترک المنافع) می باشد. فاصله ایستگاه سرخس تا تهران 1046 کیلومتر است و حمل و نقل بین المللی کالا در این مرز بر طبق کنوانسیون SMGS صورت می پذیرد. کنوانسیون SMGS بر اساس یک نظام حقوقی ریلی واحد شکل گرفته که برای توسعه حمل و نقل بین المللی کالا بسیار ضروری است.
  

  ایستگاه راه آهن بین المللی سرخس

   

• ایستگاه رازی: ایستگاه رازی در مرز ایران با کشور ترکیه و در فاصله 960 کیلومتری با تهران قرار دارد. حمل و نقل بین المللی کالا و مسافر در این ایستگاه مرزی بر اساس کنوانسیون بین المللیCOTIF انجام می گیرد. کنوانسیون کوتیف یکی از قراردادهای حمل و نقل ریلی در ترافیک های بین المللی است و حدود 36 کشور جهان از خاورمیانه، آفریقا و اروپا را  تحت پوشش خود قرار داده است. ایستگاه کاپیکوی (Kapikoy)  در خاک ترکیه با ایستگاه رازی همجوار است.

• ایستگاه جلفا: ایستگاه مرزی جلفا با جمهوری نخجوان هم مرز است و تا تهران 885 کیلومتر فاصله دارد. در حال حاضر به دلیل مناقشات بین آذربایجان و ارمنستان، حمل و نقل بین المللی در این ایستگاه بر اساس کنوانسیون SMGS انجام می گیرد.

• ایستگاه لطف آباد:ایستگاه مرزی لطف آباد در استان خراسان شمالی قرار گرفته است. این ایستگاه به شبکه سراسری ریلی کشور متصل نیست ولی خط عریض کشور ترکمنستان (۱۵۳۰mm) به اندازه 1500 متر از نقطه صفر مرزی به داخل ایران وارد شده است. از این مرز بیشتر برای انجام حمل و نقل ترکیبی استفاده می شود. در این ایستگاه نیز حمل و نقل ریلی کالا بر اساس کنوانسیونSMGS  صورت می گیرد.

• ایستگاه میرجاوه: ایستگاه میرجاوه در استان سیستان و بلوچستان واقع شده و نقطه اتصال شبکه ریلی ایران و پاکستان است. فاصله ایستگاه میرجاوه تا تهران تقریباً 1654 کیلومتر است. البته 96 کیلومتر فاصله مرز تا ایستگاه زاهدان خطوط ریلی عریض به اندازه 1676mm است. مناسبات حمل و نقل بین دو کشور بر اساس موافقتنامه های دوجانبه صورت می پذیرد.

ایستگاه مرزی راه آهن میرجاوه

مسیرهای ریلی ایران با سایر کشورهای مشترک المنافع (CIS)

شورای حمل و نقل ریلی کشورهای مشترک المنافع(CIS) فعالیت گسترده ای را در زمینه واردات و صادرات از طریق ناوگان ریلی انجام می دهد. ایران در سال 2013 به عنوان یکی از اعضای اصلی این شورا پذیرفته شده است. اصلی ترین فعالیت های این شورا هماهنگی در فعالیت های حوزه راه آهن کشورهای عضو، حمل و نقل بین المللی مسافران و انواع کالا، استفاده مشترک اعضا از واگن های حمل بار و کانتینرها و تنظیم توافقنامه های میان اعضا در زمینه خدمات حمل و نقل می باشد. ایران با عضویت در این شورا به صورت مستقیم و غیر مستقیم با کشورهای زیر مراودات ریلی دارد:

• جمهوری آذربایجان
• جمهوری آلبانی
• جمهوری بلاروس
• جمهوری بلغارستان
• جمهوری سوسیالیستی ویتنام
• گرجستان
• جمهوری قزاقستان
• جمهوری خلق چین
• جمهوری دمکراتیک خلق کره
• جمهوری قرقیزستان
• جمهوری لتونی
• جمهوری لیتوانی
• جمهوری مولداوی
• مغولستان
• جمهوری لهستان
• فدراسیون روسیه
• جمهوری تاجیکستان
• ترکمنستان
• جمهوری ازبکستان
• اوکراین
• جمهوری استونی

مرز ریلی ایران و عراق

این خط ریلی از شلمچه به بصره به طول 33 کیلومتر در نظر گرفته شده است. چشم انداز توسعه این مسیر ریلی تا کربلا نیز پیش بینی شده است که تحقق آن موجب ترانزیت کالا و مسافر زیادی میان ایران و عراق خواهد شد.

مرز ریلی ایران و افغانستان

راه آهن خواف- هرات از سمت شرق ایران در حال گسترش است و کارشناسان معتقدند در صورت اتمام این پروژه ایران و افغانستان پس از عبور از کشور ازبکستان به جاده ابریشم خواهند رسید. این مسیر ریلی به طول 225 کیلومتر و در 4 قطعه در حال تکمیل است.

مسیر ریلی خواف- هرات

سامانه قطاربار به صورت تخصصی با بهره گیری از دانش فنی، با بیش از ۴۰ انبار توشه مجهز به امکانات تخلیه و بارگیری در شبکه ریلی کشور آماده خدمت رسانی به صاحبان کالا است. امروزه این امکان وجود دارد که برای حمل انواع بار اعم از خرده بار، بار عمده و بار سازمانی به وسیله قطار اقدام کرد. برای ثبت سفارش می توانید به وب سایت قطاربار مراجعه کرده و یا با شماره تلفن های زیر در تماس باشید:

 ۰۲۱۵۵۶۶۸۶۳۶– ۰۲۱۵۵۶۶۳۳۵۲– ۰۲۱۵۵۶۶۳۳۵۱– ۰۲۱۵۵۶۶۳۳۵۰